• Blog
  • Kennisdeling
  • Brandblusapparatuur
  • Brandslanghaspel

Legionella risico in de brandslanghaspel

  • 01 mei 2023
  • Ger Prins

Wat kun je doen om het legionella risico te verkleinen?

brandslanghaspels en legionella 6

De brandslanghaspel heeft een legionella risico, zeker als deze op warme plaatsen hangt. Bij het gebruik van de haspel kunnen er kleine waterdruppeltjes vrijkomen die ingeademd worden. De hoofdafsluiter dient daarom altijd afgesloten verzegeld te zijn en voorzien zijn van een legionella waarschuwing. Als de water toevoerleiding van de haspel langer is dan 15 cm moet er een keerklep gemonteerd worden na de afsplitsing van de hoofdwaterleiding. Dit om te voorkomen dat het stilstaande water terug in de hoofdleiding loopt.

Wanneer de haspel is afgesloten, houd je het zuurstof gehalte in de brandblusleiding gering. De gunstige omstandigheden voor legionella nemen hierdoor af en de groei van legionella in de haspelslang zal hierdoor afnemen of zelfs stoppen. Wordt de haspel oneigenlijk gebruikt door bijvoorbeeld schoonmaakwerkzaamheden, dan neemt het legionella risico flink toe om dat er meer zuurstof in het water zit.

Wat is legionella?

De legionellabacterie (Legionella pneumophila) groeit in water met een temperatuur tussen de 25 en 50 graden Celsius. Als het water in hele kleine druppeltjes (nevel) in de lucht komt, kan iemand de bacterie inademen en besmet raken. De bacterie veroorzaak de ziekte legionellose, die zich kan uiten in 2 varianten:

  • De veteranenziekte of legionairsziekte, dit is een vorm van longontsteking (zware variant);
  • De legionellagriep of pontiackoorts (lichtere variant).

Van nature komt de bacterie voor in de grond en in water. Het is niet gevaarlijk om besmet water te drinken. Ook is legionella niet over te brengen van mens op mens. Het aantal meldingen van mensen met een legionella besmetting neemt elk jaar toe.

legionella risico in de brandslanghaspel
legionella risico in de brandslanghaspel 2

Wat zijn de klachten bij een legionellabesmetting?

De meeste mensen worden niet ziek als ze de legionella bacterie inademen. Als er klachten ontstaan, gebeurt dat meestal binnen twee tot tien dagen nadat de bacterie is ingeademd. Sommige mensen krijgen milde, griep achtige klachten. Dat gaat na een paar dagen vanzelf weer over. Heel soms veroorzaakt de legionellabacterie een ernstige longontsteking. Dat heet ook wel veteranenziekte of legionella-longontsteking. Deze longontsteking kan zo ernstig verlopen dat mensen eraan kunnen overlijden. Er bestaat geen vaccin tegen de legionellabacterie, een behandeling met antibiotica is wel mogelijk.

Mensen die meer kans hebben om een ernstige longontsteking te krijgen zijn ouderen, mensen met een slechte gezondheid of een verminderde afweer en rokers. Longontsteking door Legionella komt bijna nooit voor bij mensen die jonger zijn dan 40 jaar

Hoe raken mensen besmet met legionella?

Als mensen kleine druppeltjes water met de legionellabacterie inademen, komt de legionellabacterie in de longen terecht. Daar kan de bacterie klachten veroorzaken. Mensen worden niet ziek door het drinken van besmet water. Een patiënt draagt de legionellabacterie niet over naar andere mensen.

Het inademen van hele kleine druppeltjes water met legionella kan gebeuren bij:

  • Sproeien van water zoals bij douches, fonteinen, brandslanghaspels of hogedrukspuiten;
  • Luchtbellen brengen in water zoals bij bubbelbaden. De laatste jaren zijn enkele patiënten gelinkt aan een specifiek type afvalwaterzuiveringsinstallaties waar ook lucht aan het water wordt toegevoegd. Op dit moment loopt een onderzoek om het risico van dit soort afvalwaterzuiveringsinstallaties in kaart te brengen;
  • Luchtbevochtiging door apparaten die water vernevelen. Voorbeelden zijn apneuapparatuur en sommige luchtkoelers;
  • Natte koeltorens. Waterinstallaties die gebouwen of industriële processen koelen door vernevelen van water.

Eigenaren van drinkwaterinstallaties anders dan in de eigen woning, zijn verplicht om het Legionella-risico in hun installatie te inventariseren en maatregelen te nemen om de risico's te beperken of te elimineren. Door een juist ontwerp en gebruik van de drinkwaterinstallatie kunnen risico's vermeden worden.

Verschillende soorten brandblusleidingen

brandslanghaspels en legionella 2
brandslanghaspels en legionella 3

Ons advies:

  • Zorg dat de haspel altijd voorzien is van een Legionella waarschuwing;
  • Vergrendel de straalpijp met een legionellabeveiliging;
  • Voorzie de toevoerleiding van stickers met “geen drinkwater”;
  • Plaatst de controleerbare keerklep binnen 15 cm op de afsplitsing van de hoofdleiding;
  • Laat de terugstroombeveiliging jaarlijks controleren op een deugdelijke werking.

 

Bronnen: De Legionella vraagbaak: www.legionellavraagbaak.nl & Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu: www.rivm.nl/legionella

Deel dit artikel